I. Xu hướng dịch chuyển toàn cầu và tác động đến Việt Nam

• Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu tái cấu trúc, các doanh nghiệp sản xuất không chỉ quan tâm đến giá đất, nhân công mà còn ưu tiên vị trí gần cảng nước sâu và hành lang logistics hiệu quả.
• Điều này giúp giảm chi phí vận tải, rút ngắn thời gian giao hàng, tăng khả năng cạnh tranh.
• Việt Nam, với đường bờ biển dài và mạng lưới cảng biển đang phát triển, đang nổi lên như điểm đến hấp dẫn trong chiến lược tái định vị chuỗi cung ứng của nhiều tập đoàn quốc tế.

II. Các khu vực nổi bật gắn với lợi thế cảng biển

Miền Nam (Bà Rịa – Vũng Tàu):

• Cái Mép – Thị Vải là cảng nước sâu chiến lược, có thể tiếp nhận tàu trọng tải lớn đi thẳng Mỹ, châu Âu.
• Nhờ vậy, khu vực này thu hút các khách thuê quy mô lớn, đặc biệt là ngành công nghiệp nặng, hóa dầu, và các tập đoàn đa quốc gia có nhu cầu xuất khẩu.

Miền Bắc (Hải Phòng và lân cận):

• Hạ tầng cảng biển và hiệu quả thông quan cải thiện đáng kể.
• Được ưu tiên hơn Hà Nội trong mắt nhà đầu tư, nhất là các ngành điện tử, dệt may, cơ khí chính xác.

Các điểm mới nổi (Quảng Ninh, Thanh Hóa, Đà Nẵng):

• Không chỉ có lợi thế chi phí, mà còn nhờ dịch vụ logistics ngày càng mở rộng.
• Các địa phương này dần trở thành điểm đến FDI thay thế, nhờ kết nối cảng biển – khu công nghiệp – hành lang biên giới ngày càng đồng bộ.

III. Tác động của tái tổ chức hành chính 2024–2025

Việc sáp nhập hoặc tích hợp các tỉnh nội địa vào khu vực ven biển đã thay đổi căn bản cục diện.

Các trung tâm công nghiệp trước đây nằm sâu trong đất liền nay được hưởng lợi từ cơ sở hạ tầng thương mại hàng hải.

Lợi ích cụ thể:

• Chuỗi cung ứng ngắn hơn.
• Giảm chi phí vận tải.
• Quy trình xuất khẩu đơn giản, nhanh chóng hơn.

Ví dụ: một nhà máy trước đây phải vận chuyển hàng trăm km đường bộ để ra cảng, nay có thể kết nối trực tiếp với cảng biển hoặc khu logistics ngoại quan.

IV. Thách thức còn tồn tại trong bất động sản công nghiệp và logistics

Theo ông Thomas Rooney (Savills Hà Nội):

• Một số tỉnh có nhiều đất công nghiệp rẻ nhưng còn hạn chế về hạ tầng hỗ trợ.
• Thiếu kho bãi đạt chuẩn Grade A.
• Năng lực kho lạnh chưa đáp ứng nhu cầu ngành thực phẩm, dược phẩm.
• Kết nối đa phương thức (đường sắt, đường thủy nội địa) còn yếu.
• Đặc biệt, “chặng cuối” từ cảng biển đến trung tâm sản xuất vẫn là điểm nghẽn, cần vốn đầu tư lớn, nhất là ở miền Trung và Tây Nguyên.

Cơ hội chiến lược cho Việt Nam

• Việt Nam có vị trí lý tưởng khi doanh nghiệp toàn cầu tìm kiếm:
  • Chuỗi cung ứng linh hoạt, bền vững.
  • Trung lập địa chính trị.
  • Gần các thị trường tiêu dùng đang tăng trưởng nhanh.
• Nếu tận dụng tốt, Việt Nam có thể trở thành trung tâm sản xuất và logistics của khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

V. Giải pháp và định hướng phát triển

Để khai thác tiềm năng cảng biển gắn với bất động sản công nghiệp, Việt Nam cần:

• Đầu tư hạ tầng đồng bộ:
  • Nâng cấp cảng biển, mở rộng đường cao tốc.
  • Đầu tư đường sắt, đường thủy nội địa kết nối khu công nghiệp – cảng biển – cửa khẩu.
• Phát triển hệ sinh thái logistics hiện đại:
  • Kho bãi thông minh, kho lạnh đạt chuẩn.
  • Ứng dụng logistics số, hải quan điện tử.
  • Xây dựng lực lượng lao động logistics tay nghề cao.
• Cải thiện môi trường đầu tư:
  • Đơn giản hóa thủ tục đất đai, cấp phép.
  • Minh bạch chính sách, giảm thời gian chờ đợi.
• Phát triển bền vững (ESG):
  • Thúc đẩy cảng xanh, sử dụng năng lượng sạch.
  • Đặt tiêu chuẩn môi trường nghiêm ngặt để thu hút FDI chất lượng cao.

---

Tác giả: Tuyết Anh

Nguồn: Thời báo Ngân hàng - Link