I. Bối cảnh sự việc

• Thời gian gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin một số hộ kinh doanh từ chối thanh toán chuyển khoản, chỉ nhận tiền mặt với mục đích né thuế.
• Hiện tượng này được ghi nhận tại nhiều khu vực, trong đó có chợ Đồng Xuân – Hà Nội.
• Một số người bán còn thu thêm phụ phí nếu khách chuyển khoản thay vì trả tiền mặt, làm ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng.

Phản hồi của cơ quan chức năng Chi cục Thuế Khu vực I (quản lý thuế tại TP. Hà Nội và tỉnh Hòa Bình) đã: Gửi thư ngỏ đến các hộ cá nhân sản xuất, kinh doanh trên địa bàn để cảnh báo, tuyên truyền và nhắc nhở.

II. Các quy định liên quan và hành vi vi phạm

Theo quy định hiện hành, doanh thu tính thuế giá trị gia tăng với hộ/cá nhân kinh doanh là: Toàn bộ số tiền bán hàng, cung ứng dịch vụ mà hộ/cá nhân được hưởng, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa.

Các hành vi bị nghi ngờ che giấu doanh thu, gồm:

• Treo biển “chỉ nhận tiền mặt”
• Ghi nội dung chuyển khoản mập mờ như:
• “Tiền mượn”
• “Tiền cafe”
• “Tiền ship”

• Các hành vi này gây khó khăn cho cơ quan thuế trong xác minh giao dịch, dễ bị xem là dấu hiệu che giấu doanh thu.

Hành vi phụ thu nếu khách thanh toán chuyển khoản: Ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng, và có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

III. Quan điểm của cơ quan thuế

Chi cục Thuế khẳng định:

• Những hành vi trên:
  • Không làm giảm nghĩa vụ thuế, mà có thể bị điều tra, xử lý.
  • Trái với chủ trương phát triển “xã hội số – kinh tế số – công dân số” và chính sách khuyến khích thanh toán không tiền mặt của Nhà nước.
• Cơ quan thuế khuyến nghị: Hộ, cá nhân kinh doanh cần:
  • Tìm hiểu pháp luật
  • Minh bạch trong giao dịch
  • Kê khai trung thực doanh thu
• Cơ quan thuế sẵn sàng hỗ trợ các hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp để được hưởng ưu đãi về thuế, đầu tư, theo: Nghị quyết số 198/2025/QH15 ngày 17/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân.

IV. Hình thức xử lý nếu vi phạm

Đối với các trường hợp:

• Cố tình che giấu doanh thu
• Kê khai không trung thực, không đầy đủ

Có thể bị:

• Truy thu thuế
• Ấn định thuế
• Xử phạt hành chính về hành vi khai sai, trốn thuế
• Truy cứu trách nhiệm hình sự trong trường hợp nghiêm trọng.

---

Tác giả: Tô Hà

Nguồn: Báo Nhân Dân điện tử – Link