I. Bối cảnh

Hiện hành theo Nghị định 103:

• Khi hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở phải nộp tiền sử dụng đất rất cao (100% giá đất theo bảng giá).
• Bộ Tài chính từng đề xuất giảm:
  • 30% cho diện tích trong hạn mức.
  • 50% cho diện tích vượt hạn mức.

Thực tế:

• Mức thu hiện nay được xem là quá nặng, nhiều hộ dân và nhà đầu tư không kham nổi, khiến dòng vốn bị “chôn” trong đất.
• Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) tiếp tục kiến nghị giảm sâu hơn để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp.

II. Đề xuất của HoREA

Phương án 1 – Giữ nguyên trong Nghị định 103 nhưng sửa chi tiết

• Giữ lại nội dung trong khoản 2 Điều 1 dự thảo Nghị định (sửa đổi, bổ sung Điều 8 của Nghị định 103).
• Điều chỉnh để quy định mức thu thấp hơn đối với đất trong hạn mức, và mức thu cao hơn đối với phần vượt hạn mức.

Phương án 2 – Ban hành Nghị quyết của Chính phủ (được HoREA chọn)

• Áp dụng cơ chế linh hoạt, tạm thời, theo thẩm quyền tại khoản 2 Điều 14 Luật Ban hành văn bản QPPL.
• Lý do chọn:
  • Phù hợp với quy định pháp luật.
  • Giải quyết vấn đề cấp bách trước mắt trong khi chờ sửa Luật Đất đai.

III. Kiến nghị cụ thể

Mức thu mới HoREA đề xuất:

• 20% tiền sử dụng đất cho diện tích trong hạn mức giao đất ở.
• 30% tiền sử dụng đất cho diện tích vượt hạn mức giao đất ở.

Yêu cầu Chính phủ quy định rõ mức % này trong nghị quyết, không giao cho các tỉnh, thành tự quyết.

• Tránh tình trạng mỗi nơi một kiểu, gây chênh lệch, so bì giữa các địa phương giáp ranh.
• Đảm bảo tính thống nhất và công bằng trong cả nước.

Đề nghị bổ sung quy định chuyển tiếp: Cho phép UBND tỉnh hoàn trả khoản tiền chênh lệch mà hộ gia đình, cá nhân đã nộp vượt so với quy định mới.

IV. Cơ sở pháp lý và tính hợp lý

• Giá đất trong bảng giá hiện nay đã tăng mạnh so với trước, nên mức 20% – 30% vẫn bảo đảm thu ngân sách.
• Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi đang tính tới việc áp dụng hệ số điều chỉnh giá đất, nên việc giữ mức nộp thấp hơn sẽ hợp lý để giảm áp lực tài chính.
• Cách tính mới sẽ vừa đảm bảo thu đúng, thu đủ, vừa hỗ trợ người dân, doanh nghiệp có khả năng hợp thức hóa đất đai.

V. Ý nghĩa của đề xuất

Cho người dân:

• Giảm gánh nặng tài chính khi xin chuyển đất lên thổ cư.
• Khuyến khích hợp thức hóa quyền sử dụng đất, hạn chế giao dịch ngầm.

Cho doanh nghiệp:

• Giảm chi phí đầu vào khi triển khai dự án nhà ở.
• Tăng khả năng dự báo chi phí, giảm tình trạng dự án đình trệ.

Cho Nhà nước:

• Vẫn đảm bảo nguồn thu ngân sách nhưng ở mức hợp lý.
• Thúc đẩy minh bạch thị trường đất đai, hạn chế khiếu kiện, tranh chấp.

---

Tác giả: Ninh Phan

Nguồn: Báo Tiền Phong - Link