I. Bối cảnh chính sách thuế mới có hiệu lực từ 01/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, Luật Thuế giá trị gia tăng năm 2024 chính thức có hiệu lực, đánh dấu nhiều thay đổi lớn trong chính sách thuế đối với doanh nghiệp và hộ kinh doanh. Những điểm mới tập trung vào việc siết chặt quản lý, minh bạch hóa giao dịch, và loại bỏ các kẽ hở trong khấu trừ, thanh toán thuế.

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính, những thay đổi này buộc doanh nghiệp và hộ kinh doanh phải nâng cấp quy trình kế toán – thanh toán để tuân thủ quy định, tránh vi phạm pháp luật về thuế.

II. Những điểm mới nổi bật trong Luật Thuế GTGT năm 2024

Mọi giao dịch đều phải thanh toán không dùng tiền mặt

• Kể từ 1/7/2025, mọi khoản chi mua hàng hóa, dịch vụ – kể cả dưới 20 triệu đồng – đều bắt buộc có hóa đơn và chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt như chuyển khoản, thẻ ngân hàng, ví điện tử.
• Doanh nghiệp muốn khấu trừ thuế GTGT đầu vào thì không được dùng tiền mặt dưới bất kỳ hình thức nào, dù giao dịch nhỏ.

Nâng ngưỡng chịu thuế cho hộ kinh doanh: Từ ngày 01/01/2026: Hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm sẽ không phải nộp thuế GTGT, thay vì 100 triệu đồng như trước đây.

• Đây là chính sách hỗ trợ các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, nhưng siết chặt với nhóm trên ngưỡng.

Thay đổi giá tính thuế đối với hàng nhập khẩu. Từ tháng 7/2025, giá tính thuế GTGT với hàng nhập khẩu sẽ bao gồm:

• Giá nhập khẩu
• Thuế nhập khẩu
• Thuế tiêu thụ đặc biệt
• Thuế bảo vệ môi trường (nếu có)
• Khác với trước đây chỉ tính theo giá tại cửa khẩu nhập.

Sử dụng số định danh cá nhân thay mã số thuế: Từ 01/7/2025, cá nhân, hộ kinh doanh sẽ không dùng mã số thuế cũ, thay vào đó là số định danh cá nhân để tăng tính liên thông dữ liệu và chống gian lận.

III. Bỏ thuế khoán – Thay bằng phương pháp kê khai

Giai đoạn chuyển tiếp (1/6 – 31/12/2025): Áp dụng bỏ thuế khoán đối với:

• Hộ kinh doanh doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên
• Trong các lĩnh vực: bán lẻ, nhà hàng, khách sạn, vận tải, dịch vụ giải trí, làm đẹp, phim ảnh...

Từ 1/1/2026:

• Chính thức bỏ hoàn toàn thuế khoán
• Hai phương pháp nộp thuế áp dụng:
  • Kê khai thường xuyên: với cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm
  • Nộp theo từng lần phát sinh: với hoạt động kinh doanh không thường xuyên, không có địa điểm cố định

Cách tính thuế theo phương pháp kê khai (Theo Thông tư 40/2021/TT-BTC):

• Doanh thu tính thuế gồm cả:
  • Doanh thu bán hàng, cung ứng dịch vụ
  • Hoa hồng, khuyến mãi, hỗ trợ bán hàng
  • Khoản đã thu và chưa thu tiền
• Công thức tính:
  • Thuế GTGT = Doanh thu × Tỷ lệ % thuế GTGT
  • Thuế TNCN = Doanh thu × Tỷ lệ % thuế TNCN

• Mỗi ngành nghề có tỷ lệ thuế khác nhau (quy định tại Phụ lục I, Thông tư 40)

IV. Khuyến cáo dành cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, để thích nghi với chính sách mới, các đơn vị cần:

• Chuyển sang thanh toán điện tử: bắt buộc dùng chuyển khoản, ví điện tử, quét mã QR… thay vì tiền mặt để đảm bảo hóa đơn, chứng từ hợp lệ.
• Siết chặt hệ thống quản trị tài chính – kế toán: rà soát hóa đơn, chứng từ, quy trình nộp và khấu trừ thuế, tránh vi phạm hoặc bị xử phạt do lỗi hình thức.
• Minh bạch hóa mọi giao dịch: không dùng tiền mặt trong bất kỳ giao dịch mua bán nào nếu còn muốn được khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
• Rà soát và nâng cấp hệ thống kế toán: đào tạo lại nhân viên, cập nhật phần mềm, chuẩn bị hồ sơ, sổ sách để nộp thuế theo phương pháp kê khai thay vì thuế khoán.
• Tuân thủ tuyệt đối tinh thần thượng tôn pháp luật: hành vi tránh, né luật về thuế sẽ bị xử lý nghiêm minh theo Luật Quản lý thuế sửa đổi.

V. Những quy định thuế mới có hiệu lực từ 1/7/2025 (tóm tắt)

• Mã số thuế cũ hết hiệu lực, thay bằng số định danh cá nhân
• Điều chỉnh nhóm hàng hóa không chịu thuế GTGT
• Giá tính thuế GTGT với hàng nhập khẩu tính thêm cả các loại thuế khác
• Hướng dẫn cụ thể về việc khai bổ sung sai sót thuế đầu vào
• Bổ sung trường hợp hoàn thuế nếu tồn thuế GTGT trên 300 triệu đồng trong 12 tháng/4 quý
• Bắt buộc thanh toán không dùng tiền mặt với mọi giao dịch để khấu trừ thuế
• Thay đổi thuế suất nhiều mặt hàng từ 0% – 5% – 10%
• Hàng hóa khuyến mại hợp lệ được tính thuế GTGT bằng 0

---

Tác giả: Hải Ninh

Nguồn: Tri thức và Cuộc sống - Link