1. Lạc quan trong giông bão

Báo cáo khảo sát “Global Trade Pulse” do HSBC thực hiện tại 13 thị trường lớn đến giữa tháng 5/2025 phản ánh một thực tế kép:

• Thách thức: Gia tăng chi phí sản xuất, đứt gãy chuỗi cung ứng, bất ổn vĩ mô và địa chính trị toàn cầu.
• Cơ hội: Tinh thần lạc quan cao độ về thương mại quốc tế, cùng xu hướng xoay trục chiến lược linh hoạt của doanh nghiệp.

Áp lực chi phí và chuỗi cung ứng tiếp tục bào mòn lợi nhuận

• 66% doanh nghiệp toàn cầu ghi nhận chi phí sản xuất gia tăng do ảnh hưởng của thuế quan và biến động thương mại.
• Dự báo: 73% doanh nghiệp cho rằng chi phí sẽ tiếp tục tăng ngắn hạn, và 72% cho rằng xu hướng này còn kéo dài trong tương lai.
• Riêng tại Mỹ, tỷ lệ doanh nghiệp dự báo chi phí sẽ tiếp tục tăng lên tới 77%.
• Tác động lớn nhất: 51% doanh nghiệp xác định chi phí là mối lo ngại số 1 đối với chuỗi cung ứng, trong khi gián đoạn vận chuyển có thể khiến doanh thu sụt giảm trung bình 18%.

2. Doanh nghiệp xoay trục chiến lược để ứng phó

78% doanh nghiệp toàn cầu đã và đang xem xét lại mô hình kinh doanh dài hạn. Nếu bất ổn thuế quan tiếp diễn trong 2 năm tới:

• 43% doanh nghiệp sẽ phải điều chỉnh chiến lược mở rộng thị trường quốc tế.
• 39% sẽ tập trung lại vào thị trường nội địa/khu vực.
• Riêng tại Mỹ, 71% doanh nghiệp chuyển trọng tâm vào thị trường trong nước.

Mặc dù gặp khó khăn, các doanh nghiệp vẫn thể hiện sự chủ động và tinh thần đổi mới mạnh mẽ:

• 89% doanh nghiệp toàn cầu tin tưởng sẽ phát triển thương mại quốc tế trong 2 năm tới; tại Mỹ, con số này là 93%. Chiến lược ứng phó chính:
  • 85% tăng giá sản phẩm/dịch vụ.
  • 83% áp dụng nearshoring (đưa sản xuất về gần thị trường tiêu thụ).
  • 77% thực hiện reshoring (đưa sản xuất trở về quốc gia gốc).
  • Ngành Công nghệ – Truyền thông – Viễn thông dẫn đầu trong nearshoring (87%).
• Áp lực thương mại trở thành động lực sáng tạo:
  • 58% doanh nghiệp ứng dụng công nghệ hoặc nền tảng số mới (Mỹ: 64%).
  • 56% cải thiện cơ cấu chi phí và hiệu suất nội bộ.
  • 51% phát triển sản phẩm/dịch vụ mới (Mỹ: 58%).
  • 56% doanh nghiệp Mỹ đã mở rộng sang các thị trường xuất nhập khẩu mới (toàn cầu: 47%).

3. Các hành lang thương mại mới dần hình thành

Các xu hướng mở rộng thương mại quốc tế nổi bật:

• Malaysia (61%) và Việt Nam (52%) tăng cường thương mại với Trung Quốc.
• Ấn Độ (54%) và Mỹ (51%) hướng mạnh về châu Âu.
• Anh (46%) và Ấn Độ (62%) đẩy mạnh kết nối với thị trường Mỹ.

Tình hình và triển vọng tại châu Á – Việt Nam

Tại châu Á:

• Nếu bất ổn thương mại tiếp diễn:
  • 38% doanh nghiệp tăng cường thương mại với Nam Á.
  • 36% với châu Âu, 33% với Trung Đông.
  • 28% dự kiến giảm thương mại với Bắc Mỹ.
• 52% doanh nghiệp châu Á đang hoặc sẽ mở rộng sản xuất tại Trung Quốc.

Tại Việt Nam:

• 80% doanh nghiệp Việt bị ảnh hưởng bởi chi phí gia tăng – mức cao hơn trung bình toàn cầu.
• Tác động từ gián đoạn chuỗi cung ứng cao hơn 2 điểm phần trăm so với toàn cầu.
• Giải pháp của doanh nghiệp Việt:
  • 42% đưa sản xuất về trong nước.
  • 41% chuyển trọng tâm sang thị trường nội địa.
  • 41% đẩy mạnh ứng dụng phân tích dữ liệu.
• Tuy vậy, 81% doanh nghiệp Việt vẫn lạc quan về tăng trưởng thương mại quốc tế.
• 76% coi áp lực hiện tại là cơ hội đổi mới, nhưng 54% thừa nhận cần thêm sự hỗ trợ từ bên ngoài để xây dựng chiến lược phục hồi hiệu quả.

Ông Surajit Rakshit, Giám đốc Khối Giải pháp Thương mại Toàn cầu – HSBC Việt Nam, khẳng định: “Doanh nghiệp toàn cầu đang chứng minh khả năng kiên cường và thích ứng linh hoạt vượt qua thách thức. Tuy nhiên, sự linh hoạt thôi là chưa đủ – doanh nghiệp cần đối tác chiến lược mạnh mẽ để đảm bảo tăng trưởng ổn định trong bối cảnh toàn cầu không ngừng biến động.”

Dự báo của HSBC cho thấy: GDP Việt Nam năm 2025 sẽ tăng trưởng 6,5%, dựa trên:

• Lực hút FDI
• Quá trình chuyển đổi số
• Tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA)

---

Tác giả: Đồng

Nguồn: Báo Pháp luật Doanh nhân – Link