I. Xuất nhập khẩu – động lực đưa Việt Nam hội nhập

Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên báo cáo:

• Tháng 8/2025: Kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 63 tỷ USD.
• 8 tháng đầu năm 2025: Gần 600 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ 2024.
• Cả năm 2025 (dự báo): Có thể đạt 800 tỷ USD – mức cao kỷ lục.
• Cán cân thương mại: Xuất siêu gần 14 tỷ USD.

Đây là năm thứ 9 liên tiếp Việt Nam duy trì xuất siêu kể từ 2016.

Xuất khẩu đã trở thành một thế mạnh cốt lõi của nền kinh tế Việt Nam.

II. Những kỷ lục mới và mặt hàng chủ lực

Việt Nam hiện có 7 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 66,5% tổng kim ngạch.

Các mặt hàng chủ lực:

• Điện thoại và linh kiện.
• Máy tính, điện tử và linh kiện.
• Dệt may.
• Giày dép.
• Thủy sản…

Thị trường lớn: Mỹ, EU, Trung Quốc, Hàn Quốc, ASEAN.

Hàng Việt ngày càng đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe, nâng cao uy tín – giá trị thương hiệu quốc gia.

TS. Nguyễn Bích Lâm (nguyên Tổng cục trưởng TCTK): Những thành tựu này phản ánh bức tranh thương mại tươi sáng, là biểu tượng cho bản lĩnh và khát vọng phát triển sau 40 năm đổi mới.

III. Khó khăn và thách thức

Bối cảnh quốc tế:

• Đứt gãy chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng toàn cầu.
• Gia tăng bảo hộ mậu dịch, nhiều nước dựng “hàng rào phi quan thuế” liên quan đến tiêu chuẩn môi trường, khí hậu.

Việt Nam có độ mở kinh tế lớn, nên chịu ảnh hưởng trực tiếp.

Nếu không nâng cao năng lực cạnh tranh, hàng Việt sẽ bị mất lợi thế ở thị trường quốc tế.

IV. Mục tiêu chiến lược

Việt Nam hướng đến mục tiêu tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 1.000 tỷ USD trong vài năm tới.

Xuất khẩu sẽ tiếp tục là động lực then chốt của tăng trưởng kinh tế.

Mục tiêu tăng trưởng:

• 2025: 8,3 – 8,5%.
• Các năm tiếp theo: tăng trưởng 2 con số.

Để đạt mục tiêu, cần:

• Tối ưu hóa lợi ích từ các FTA (Hiệp định thương mại tự do).
• Rà soát, đảm bảo hàng hóa Việt đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn, quy định trong từng hiệp định.

V. Ba định hướng lớn (theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên)

(1) Hoàn thiện cơ chế – chính sách

• Đẩy nhanh quá trình nội luật hóa cam kết quốc tế từ các FTA.
• Ban hành nghị định, thông tư rõ ràng, tạo hành lang pháp lý ổn định.
• Đẩy mạnh xúc tiến thương mại: đa dạng hình thức, nâng cao chất lượng.
• Phát triển thương mại điện tử, đặc biệt là TMĐT xuyên biên giới.
• Thúc đẩy các chuỗi cung ứng hàng hóa toàn cầu.

(2) Tăng cường phòng vệ thương mại

• Xây dựng cơ chế cảnh báo sớm về các vụ kiện phòng vệ thương mại.
• Hướng dẫn doanh nghiệp, hiệp hội ứng phó kịp thời và hiệu quả với kiện tụng quốc tế.
• Bảo vệ lợi ích chính đáng của doanh nghiệp Việt Nam.

(3) Hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu

• Các bộ, ngành, địa phương gỡ khó khăn thủ tục và tạo điều kiện sản xuất – xuất khẩu.
• Đàm phán mở cửa thị trường cho nông sản, thủy sản, sản phẩm mới.
• Thực hiện chính sách tín dụng ưu tiên cho sản xuất – xuất khẩu, giúp doanh nghiệp dễ tiếp cận vốn.
• Khuyến khích xuất khẩu chính ngạch, xây dựng thương hiệu sản phẩm Việt.
• Doanh nghiệp cần bám sát thị trường, phản ứng linh hoạt, có kế hoạch SX – XK phù hợp.
• Đào tạo kỹ năng thâm nhập thị trường quốc tế, cập nhật chính sách, quy định của nước nhập khẩu.

---

Tác giả: Võ Giang

Nguồn: Thời báo Ngân Hàng - Link