I. Hình thức đầu tư bất động sản hợp pháp dành cho kiều bào

Theo Luật sư Đỗ Ngọc Thanh (Đoàn Luật sư TP.HCM), người Việt Nam định cư ở nước ngoài có thể đầu tư bất động sản tại Việt Nam theo hai hình thức chính:

• Đầu tư với tư cách cá nhân
  • Nếu người đầu tư có quốc tịch Việt Nam hoặc có giấy tờ chứng minh gốc Việt Nam thì được mua, sở hữu nhà đất như công dân trong nước.
  • Nếu mang quốc tịch nước ngoài, chỉ được mua căn hộ chung cư hoặc nhà ở trong các dự án thương mại được phép bán cho người nước ngoài (không nằm trong khu vực cấm, liên quan đến quốc phòng, an ninh).
• Đầu tư thông qua doanh nghiệp: Kiều bào có thể thành lập công ty tại Việt Nam theo Luật Đầu tư 2020 và Luật Doanh nghiệp 2020, thực hiện các thủ tục đăng ký đầu tư và kinh doanh bất động sản theo quy định.

II. Chuyển tiền từ nước ngoài về Việt Nam để đầu tư

Theo Pháp lệnh Ngoại hối 2005, sửa đổi 2013 và Nghị định 70/2014/NĐ-CP, kiều bào có thể chuyển tiền về Việt Nam qua các hình thức sau:

• Qua ngân hàng thương mại hoặc tổ chức tín dụng được phép
• Mang theo tiền mặt khi nhập cảnh (trên 5.000 USD phải khai báo hải quan)

Để hợp pháp và an toàn, người đầu tư nên:

• Mở tài khoản ngân hàng tại Việt Nam (có thể bằng ngoại tệ hoặc VNĐ)
• Thực hiện quy đổi và thanh toán thông qua ngân hàng

• Giao dịch sẽ minh bạch, được kiểm soát, và có căn cứ pháp lý rõ ràng.

III. Điều kiện để kiều bào sở hữu bất động sản tại Việt Nam

Căn cứ theo Luật Nhà ở 2023 và Luật Đất đai 2024, người Việt Nam định cư ở nước ngoài có quyền sở hữu nhà ở tại Việt Nam như công dân trong nước, nếu đáp ứng điều kiện:

• Có hộ chiếu Việt Nam còn hiệu lực, hoặc
• Hộ chiếu nước ngoài có dấu nhập cảnh vào Việt Nam, kèm giấy xác nhận nguồn gốc Việt Nam

Ngoài ra:

• Người gốc Việt mang quốc tịch nước ngoài được mua và sở hữu nhà ở thương mại trong dự án được bán cho người nước ngoài
• Không được mua bất động sản tại khu vực an ninh, quốc phòng nhạy cảm
• Có thể nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong dự án phát triển nhà ở, theo quy định của Chính phủ

IV. Các loại thuế, phí cần lưu ý khi giao dịch

Khi mua bán, chuyển nhượng bất động sản, người mua và người bán cần nộp một số loại thuế, phí như:

• Thuế thu nhập cá nhân: 2% giá trị chuyển nhượng (do người bán nộp)
• Lệ phí trước bạ: 0,5% (do người mua nộp)
• Phí công chứng hợp đồng: khoảng 0,1% – 0,5% giá trị hợp đồng
• Phí đăng ký biến động quyền sử dụng đất: tùy quy định từng địa phương

V. Các bước để kiều bào thực hiện đầu tư bất động sản hợp pháp

1. Chuyển tiền đúng quy định (qua ngân hàng, khai báo hải quan nếu cần)
2. Mở tài khoản ngân hàng tại Việt Nam để nhận và thanh toán
3. Chọn dự án đủ điều kiện pháp lý, được phép bán cho kiều bào
4. Kiểm tra pháp lý bất động sản, ký hợp đồng công chứng
5. Thực hiện nghĩa vụ tài chính (thuế, phí), đăng ký quyền sở hữu
6. Thanh toán qua ngân hàng, không dùng tiền mặt để tránh rủi ro

VI. Nhận định chung

Việc nới lỏng điều kiện sở hữu nhà ở cho kiều bào và minh bạch hóa quy định chuyển tiền, thanh toán đang mở ra nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn tại thị trường bất động sản Việt Nam. Tuy nhiên, người đầu tư cần hiểu rõ quy định pháp lý, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, và chỉ giao dịch qua kênh chính thống để đảm bảo an toàn, hợp pháp.

---

Tác giả: Thảo Hiền

Nguồn: Báo Pháp Luật TP.HCM - Link