I. Điểm mới nổi bật của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2025

Hiệu lực: từ 01/01/2026.

Điều chỉnh phạm vi, phương pháp và mức thuế đối với các sản phẩm không khuyến khích tiêu dùng (rượu, bia, thuốc lá, đồ uống có đường).

Mục tiêu:

• Tăng thu cho ngân sách.
• Điều tiết hành vi tiêu dùng theo hướng lành mạnh, bền vững.
• Hạn chế tác hại đến sức khỏe cộng đồng và môi trường.

II. Các nhóm sản phẩm chịu thuế chính

a) Rượu và bia

• Thuế suất hiện hành:
  • Rượu ≥ 20 độ & bia: 65%.
  • Rượu < 20 độ: 35%.
• Luật mới:
  • Tăng 5%/năm.
  • Đến 2031:
    • Rượu ≥ 20 độ & bia: 90%.
    • Rượu < 20 độ: 60%.
• Mục tiêu: giảm mức tiêu thụ, hạn chế tác hại sức khỏe & xã hội.

b) Thuốc lá

• Cách tính thuế mới: kết hợp thuế suất (%) + thuế tuyệt đối.
• Thuốc lá điếu:
  • Thuế suất: giữ 75%.
  • Bổ sung thuế tuyệt đối 2.000 đồng/bao/năm từ 2027, tăng dần, đạt 10.000 đồng/bao vào 2031.
• Xì gà:
  • Thuế suất: giữ 75%.
  • Bổ sung thuế tuyệt đối 20.000 đồng/điếu/năm từ 2027, tăng dần, đạt 100.000 đồng/điếu vào 2031.
• Mục tiêu: tăng giá bán → giảm tiêu thụ → bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

c) Đồ uống có đường

• Lần đầu tiên đưa vào diện chịu thuế.
• Áp dụng cho: nước giải khát có >5g đường/100ml.
• Thuế suất:
  • 8% từ 01/01/2027.
  • 10% từ 01/01/2028.
• Mục tiêu: giảm tiêu thụ sản phẩm gây béo phì, tiểu đường, bệnh tim mạch.

III. Ý nghĩa và tác động

Về hội nhập quốc tế

• Phù hợp với chuẩn mực quốc tế (Singapore, Thái Lan, EU…).
• Đưa chính sách thuế Việt Nam tiến gần hơn với thông lệ toàn cầu.
• Góp phần thực hiện cam kết phát triển bền vững.

Về điều chỉnh hành vi tiêu dùng

• Tăng giá sản phẩm có hại → giảm sức mua.
• Khuyến khích người dân chuyển sang sản phẩm lành mạnh, ít độc hại, ít đường, thân thiện môi trường.
• Góp phần bảo vệ sức khỏe, nâng cao tuổi thọ.

Về thúc đẩy tiêu dùng xanh, bền vững

• Giảm tiêu thụ rượu bia, thuốc lá → giảm ô nhiễm trong sản xuất và rác thải.
• Đánh thuế vào sản phẩm có hại mở ra cơ hội phát triển cho ngành hàng xanh – sạch – hữu cơ.
• Giúp doanh nghiệp Việt thích ứng với xu hướng tiêu dùng mới.

IV. Thách thức và yêu cầu

• Cần cơ chế giám sát thuế chặt chẽ, tránh gian lận, buôn lậu.
• Phải nâng cao nhận thức người dân về lợi ích của chính sách thuế.
• Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi sản xuất theo hướng xanh – bền vững để tận dụng cơ hội.

Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2025 là bước ngoặt quan trọng trong việc sử dụng công cụ thuế để:

• Hướng dẫn hành vi tiêu dùng của người dân.
• Bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
• Thúc đẩy xu hướng tiêu dùng xanh – tiêu dùng bền vững.
• Đưa Việt Nam tiệm cận chuẩn mực quốc tế và phát triển kinh tế theo hướng bền vững, thân thiện môi trường.

---

Tác giả: Đức Việt

Nguồn: Báo Tài chính Doanh nghiệp - Link