I. Tầm nhìn chính sách: Nghị quyết 68 và “bộ tứ chiến lược”

• Tại Hội thảo "Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế" ngày 26/5/2025, TS. Nguyễn Văn Đính nhấn mạnh rằng:
  • Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị là bước đột phá trong việc tháo gỡ điểm nghẽn cho khu vực kinh tế tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp bất động sản.
  • Được coi là một phần trong “bộ tứ chiến lược” gồm: đổi mới thể chế – cải thiện pháp lý – tháo gỡ vốn – mở rộng thông tin tiếp cận thị trường.

II. Những rào cản cụ thể của doanh nghiệp bđs

- Vốn

• Doanh nghiệp BĐS hiện gần như không thể vay vốn nếu chưa có giấy tờ giao đất chính thức.
• Hệ thống tài chính – ngân hàng hiện hành chưa đủ linh hoạt, chưa đánh giá tín nhiệm dự án theo mức độ khả thi hay tầm quan trọng với phát triển xã hội.
• TS. Đính cho rằng Luật Đất đai 2024 cần được sửa đổi gấp, vì hiện trạng pháp lý đang là "vòng luẩn quẩn" gây tắc dòng vốn.

- Thiếu hạ tầng, thông tin và mặt bằng

• Doanh nghiệp SME không thể thuê/mua mặt bằng hợp lý do giá cao, khan hiếm đất sạch.
• Thiếu trầm trọng dữ liệu mở về quy hoạch, giá đất, tiềm năng đầu tư...
• Các cơ quan Nhà nước vẫn độc quyền nắm thông tin, nhưng lại không chia sẻ hoặc công khai minh bạch, khiến doanh nghiệp khó ra quyết định chính xác.

​​​​​​​- Thể chế chồng chéo và hành chính trì trệ

• Các dự án bị đình trệ hàng loạt vì mâu thuẫn giữa Luật Đất đai – Xây dựng – Đầu tư – Nhà ở.
• TS. Đính nêu thực trạng: nhiều lãnh đạo địa phương không dám ký duyệt hồ sơ vì sợ sai phạm, ngay cả khi Chính phủ đã có hướng dẫn hoặc chỉ đạo điều chỉnh thể chế.
• Ví dụ: việc cấp giấy chứng nhận đầu tư vẫn kéo dài hàng năm trời, dù đã có đầy đủ quy hoạch và pháp lý.

III. Quan điểm về sự đồng hành của nhà nước

• TS. Đính đánh giá cao sự vào cuộc tích cực của Chính phủ, đặc biệt sau cuộc họp ngày 23/5/2025:
  • Thủ tướng yêu cầu:
    • Cắt giảm thủ tục hành chính chồng chéo.
    • Không “phó mặc” toàn bộ quá trình giải phóng mặt bằng cho doanh nghiệp.
    • Phân vai rõ ràng giữa doanh nghiệp – chính quyền – tổ chức tài chính.
• Ông cho rằng: địa phương phải coi doanh nghiệp là nền tảng phát triển, chứ không chỉ là “đối tượng quản lý”.

IV. Doanh nghiệp tư nhân có thể tham gia công trình quốc gia?

Với các dự án lớn như đường sắt tốc độ cao, TS. Đính khẳng định:

• Không phải tất cả hạng mục đều cần kỹ thuật quá cao.
• Doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể đảm nhận một phần lớn khối lượng, thay vì phụ thuộc 100% vào thầu ngoại.
• Cần tạo điều kiện: Kết nối kỹ thuật với chuyên gia quốc tế. Chia phần công việc phù hợp năng lực doanh nghiệp nội. Nếu không tạo cơ hội tham gia, doanh nghiệp trong nước sẽ không thể học hỏi và nâng cấp năng lực.

• TS. Đính đề xuất: Cơ chế đấu thầu theo cụm hạng mục, chia phần rõ ràng để doanh nghiệp trong nước tham gia – học hỏi – nâng cao năng lực thực tế.

Về đề xuất của Vingroup: Vingroup từng xuất phát từ bất động sản, nay đã phát triển đa ngành (VinFast, VinHomes...) với tầm vóc quốc tế.

• Dù chưa có kinh nghiệm đường sắt, Vingroup đã thể hiện rõ năng lực ở:
  • Phát triển đô thị: Vinhomes, Vinpearl
  • Công nghiệp sản xuất: VinFast
  • Vươn ra thị trường quốc tế (xe điện tại Mỹ)
• TS. Đính khẳng định: Vingroup là biểu tượng của khát vọng doanh nghiệp Việt, có thể đảm nhận dự án lớn nếu được hỗ trợ đúng cách.
• Nhà nước cần:
  • Có cơ chế giám sát độc lập và minh bạch cho các công trình trọng điểm.
  • Đồng thời không ngăn cản các doanh nghiệp có thực lực, có khát vọng được thử sức.

V. Về mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội: Vẫn chậm triển khai

Thực trạng: Dù Thủ tướng khẳng định có đủ vốn và chính sách nhưng tiến độ vẫn quá chậm.

TS. Đính kiến nghị 3 giải pháp cốt lõi:

1. Cắt giảm thủ tục hành chính: Thay vì nhiều bước duyệt chồng chéo, hãy đơn giản hóa hồ sơ – kiểm duyệt sau (hậu kiểm).
2. Gỡ nút thắt đầu ra:
   • Phải đảm bảo rằng người dân có thể mua/thuê được nhà ở xã hội với điều kiện hợp lý.
   • Nếu sản phẩm “ra được thị trường”, doanh nghiệp mới mặn mà đầu tư.
3. Cơ chế hậu kiểm minh bạch:
   • Ai đủ điều kiện thì đăng ký mua nhà.
   • Nếu gian lận sẽ bị thu hồi, xử phạt, như vậy sẽ giảm áp lực xét duyệt ban đầu.

---

Nguồn: Tạp chí Thương Gia Online - Link

Tác giả: Bảo An