I. Quy định thanh toán chi phí cho người bệnh khi tự mua thuốc và thiết bị y tế

Theo Điều 60 của Nghị định 188/2025/NĐ-CP, việc thanh toán chi phí thuốc, thiết bị y tế cho người bệnh khi tự mua sẽ được thực hiện bởi Cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) căn cứ vào các yếu tố như số lượng, đơn giá và các quy định pháp lý liên quan đến sản phẩm mua ngoài. Cụ thể:

Đối với thuốc:

• Mức thanh toán: Được xác định căn cứ vào số lượng và đơn giá ghi trên hóa đơn do người bệnh mua tại cơ sở kinh doanh dược.
• Trường hợp đặc biệt: Nếu thuốc có quy định về tỷ lệ, điều kiện thanh toán, mức thanh toán sẽ được thực hiện theo các tỷ lệ và điều kiện đó.

Đối với thiết bị y tế:

• Mức thanh toán: Được căn cứ vào số lượng và đơn giá ghi trên hóa đơn do người bệnh mua từ cơ sở cung cấp thiết bị y tế.
• Trường hợp đặc biệt: Nếu thiết bị y tế có quy định mức thanh toán, thanh toán sẽ không vượt quá mức thanh toán tối đa cho thiết bị đó.

II. Cơ sở xác định mức thanh toán

Thuốc và thiết bị y tế đã trúng thầu tại cơ sở khám chữa bệnh: Đơn giá thanh toán không được vượt quá đơn giá thanh toán của thuốc, thiết bị y tế đã trúng thầu tại thời điểm gần nhất khi thực hiện thanh toán tại cơ sở khám chữa bệnh nơi người bệnh đã khám bệnh và chữa bệnh.

Thuốc và thiết bị y tế chưa trúng thầu tại cơ sở khám chữa bệnh:

• Đơn giá làm căn cứ thanh toán là kết quả lựa chọn nhà thầu còn hiệu lực tại thời điểm thanh toán, theo thứ tự ưu tiên:
  • Kết quả mua sắm tập trung cấp quốc gia hoặc đàm phán giá.
  • Kết quả mua sắm tập trung cấp địa phương.
  • Kết quả lựa chọn nhà thầu thấp nhất tại các cơ sở khám chữa bệnh Nhà nước cùng cấp trên địa bàn.
  • Kết quả lựa chọn nhà thầu thấp nhất trên toàn quốc từ các cơ sở khám chữa bệnh Nhà nước.
• Các trường hợp thuốc và thiết bị y tế được thanh toán trực tiếp
  • Thuốc: Thuốc được thanh toán trực tiếp nếu thuộc Danh mục thuốc hiếm do Bộ trưởng Bộ Y tế quy định.
  • Thiết bị y tế: Loại C hoặc D: Thiết bị y tế loại C hoặc D, trừ thiết bị y tế chẩn đoán in vitro, thiết bị y tế đặc thù cá nhân, sẽ được thanh toán trực tiếp khi người bệnh tự mua.

III. Điều kiện thanh toán chi phí trực tiếp cho người bệnh

Để Cơ quan Bảo hiểm xã hội thanh toán trực tiếp cho người bệnh, các điều kiện sau phải được đáp ứng:

1. Không có thuốc, thiết bị y tế tại cơ sở khám chữa bệnh:

• Đối với thuốc: Nếu cơ sở khám chữa bệnh không có thuốc chứa hoạt chất như trong đơn kê hoặc không có thuốc thay thế tương đương về nồng độ, hàm lượng, dạng bào chế, hoặc đường dùng.
• Đối với thiết bị y tế: Nếu cơ sở khám chữa bệnh không có thiết bị y tế mà người bệnh được chỉ định sử dụng và không có thiết bị thay thế.

2. Không thể chuyển người bệnh đến cơ sở khác:

• Tình trạng sức khỏe của người bệnh không đủ điều kiện để chuyển đi.
• Cơ sở khám chữa bệnh nơi người bệnh đang điều trị đang trong thời gian cách ly y tế hoặc là cơ sở chuyên sâu.

3. Không thể chuyển thuốc, thiết bị y tế giữa các cơ sở khám chữa bệnh: Thuốc và thiết bị y tế được kê đơn phải phù hợp với phạm vi chuyên môn của cơ sở khám chữa bệnh.

4. Thuốc, thiết bị y tế thuộc phạm vi quyền lợi của bảo hiểm y tế: Thuốc và thiết bị y tế phải thuộc phạm vi quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế và đã được thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế tại cơ sở khám chữa bệnh.

5. Phiếu xác nhận tình trạng thiếu thuốc, thiết bị y tế: Cơ sở khám chữa bệnh phải cung cấp phiếu xác nhận tình trạng thiếu thuốc, thiết bị y tế cho người bệnh để làm căn cứ thanh toán bảo hiểm y tế.

IV. Quy trình và thủ tục yêu cầu thanh toán

Để yêu cầu thanh toán trực tiếp, người bệnh cần thực hiện các bước sau:

Giấy đề nghị thanh toán trực tiếp:

• Người bệnh cần điền Giấy đề nghị thanh toán trực tiếp và gửi cho Cơ quan Bảo hiểm xã hội.
• Kèm theo hóa đơn mua thuốc và thiết bị y tế, cũng như phiếu xác nhận thiếu thuốc, thiết bị y tế do cơ sở khám chữa bệnh cung cấp.

Chứng từ cần thiết:

• Hóa đơn mua thuốc và thiết bị y tế tại cơ sở cung cấp.
• Phiếu xác nhận thiếu thuốc, thiết bị y tế từ cơ sở khám chữa bệnh.

---

Tác giả: Đỗ Thoa

Nguồn: Báo Nhân Dân - Link