1. Bối cảnh và mục tiêu chính

Tại phiên họp sáng 11/6/2025 của Quốc hội, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế (TTTCQT) nhằm đưa Việt Nam trở thành cửa ngõ tài chính của khu vực và thế giới trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng và hội nhập sâu rộng.

Ông đề nghị Quốc hội ban hành Nghị quyết về TTTCQT ngay trong Kỳ họp thứ 9, khóa XV nhằm:

• Tạo hành lang pháp lý đủ mạnh.
• Khẳng định tầm nhìn chiến lược quốc gia.
• Thúc đẩy động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế.

2. Điều kiện để hình thành TTTCQT tại Việt Nam

Điều kiện cần (các yếu tố nền tảng mà Việt Nam đã sở hữu):

• Quyết tâm chính trị ở cấp cao nhất.
• Ổn định chính trị và kinh tế vĩ mô.
• Uy tín và độ hấp dẫn trong mắt cộng đồng quốc tế.
• Thể chế, chính sách minh bạch, thân thiện với nhà đầu tư.
• Môi trường kinh doanh thuận lợi.
• Quy mô nền kinh tế đủ lớn, tăng trưởng ổn định.
• Khung pháp lý mở, tiệm cận với chuẩn mực quốc tế.
• Tính kết nối toàn cầu cao.

Điều kiện đủ (các yếu tố cần phát triển thêm):

• Nguồn nhân lực chất lượng cao.
• Cơ sở hạ tầng kỹ thuật và xã hội đồng bộ.
• Hệ sinh thái tài chính phát triển, cạnh tranh, tích hợp đa dạng dịch vụ hỗ trợ.

Việt Nam được khẳng định là đã và đang hội tụ đủ các điều kiện để tiến hành xây dựng TTTCQT.

3. Vai trò chiến lược của Trung tâm tài chính quốc tế

Phó Thủ tướng khẳng định TTTCQT sẽ đóng vai trò:

• Thu hút dòng vốn quốc tế mạnh mẽ hơn, giúp đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP hai chữ số.
• Thúc đẩy đột phá hạ tầng: đặc biệt là giao thông, năng lượng, và kinh tế số.
• Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, bao gồm:
  • Phát triển công nghệ tài chính (fintech).
  • Quản lý tài sản số.
  • Đáp ứng nhu cầu thị trường tài chính hiện đại.

Tác động xã hội và quốc phòng:

• Tăng cường kết nối toàn cầu, nâng cao vị thế quốc gia.
• Tạo việc làm chất lượng cao, thu hút chuyên gia quốc tế.
• Bảo đảm an ninh quốc phòng từ sớm, từ xa.
• Cải thiện đời sống người dân địa phương thông qua dịch vụ tiện ích cao cấp.

Mục tiêu phát triển TTTCQT đến năm 2045: Trung tâm dự kiến đặt tại TP.HCM và Đà Nẵng, hướng tới vào Top 75 TTTC toàn cầu vào năm 2035 và Top 20 vào năm 2045 theo xếp hạng GFCI.

4. Trình bày của Bộ Tài chính và 13 chính sách đặc thù

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, thay mặt Chính phủ, trình bày Dự thảo Nghị quyết và khẳng định:

• TTTCQT giúp kết nối Việt Nam với thị trường tài chính toàn cầu.
• Thu hút tổ chức tài chính lớn, nhà đầu tư chiến lược.
• Tăng khả năng cạnh tranh thị trường tài chính Việt Nam.
• Nâng cao năng lực quản trị theo chuẩn mực quốc tế.

13 nhóm chính sách đặc thù được đề xuất:

1. Chính sách ngoại hối và hoạt động ngân hàng.
2. Chính sách tài chính và thị trường vốn.
3. Chính sách thuế đặc thù.
4. Xuất nhập cảnh, cư trú và lao động cho chuyên gia, nhà đầu tư.
5. Chính sách an sinh xã hội và việc làm.
6. Chính sách đất đai.
7. Chính sách xây dựng và môi trường.
8. Thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) cho fintech và đổi mới sáng tạo.
9. Ưu đãi đầu tư theo lĩnh vực chiến lược.
10. Chính sách đối với nhà đầu tư chiến lược.
11. Phát triển hạ tầng kỹ thuật và xã hội.
12. Xuất nhập khẩu, phân phối hàng hóa, dịch vụ.
13. Giải quyết tranh chấp đầu tư, thương mại theo cơ chế đặc thù.

Ngoài ra, dự thảo còn đưa ra hướng dẫn về đơn giản hóa thủ tục hành chính, khuyến khích sự tham gia mạnh mẽ của khu vực tư nhân.

---

Tác giả: Phạm Duy

Nguồn: Báo VTC News - Link